Trong thế giới công nghệ thay đổi từng ngày, không phải lúc nào cái mới cũng mang lại trải nghiệm tốt hơn. Trường hợp của OpenAI là minh chứng rõ ràng. Chỉ sau một ngày loại bỏ GPT-4o và thay bằng GPT-5 – phiên bản được kỳ vọng từ lâu – OpenAI đã vấp phải làn sóng phản đối mạnh mẽ. 

Nhiều người dùng cho rằng GPT-5 thiếu sự tự nhiên, khô cứng và mất đi nét “cá tính” vốn có, buộc công ty phải nhanh chóng mở lại lựa chọn GPT-4o cho khách hàng trả phí.

Trong khi cộng đồng công nghệ đã mong chờ GPT-5 với hy vọng có nhiều cải tiến về viết lách và lập trình, thì thực tế lại khiến không ít người thất vọng. Thay vì đón nhận phiên bản mới, một bộ phận lớn người dùng vẫn muốn quay lại với GPT-4o quen thuộc.

Vì sao bản nâng cấp lại gây tranh cãi?

Nguyên nhân không chỉ đến từ chất lượng mô hình mới, mà còn nằm ở cách OpenAI triển khai sự thay đổi. Khi ra mắt GPT-5, công ty đồng thời loại bỏ hẳn tính năng chọn mô hình thủ công trong ChatGPT. Trước đây, người dùng Plus có thể dễ dàng chọn GPT-4o cho các công việc phức tạp như xây dựng kế hoạch marketing, rồi chuyển sang o4 mini để xử lý những tác vụ nhẹ hơn, hoặc thậm chí linh hoạt đổi qua các thế hệ khác nhau.

Việc buộc GPT-5 trở thành mô hình mặc định, kèm theo cơ chế tự động định tuyến sang các biến thể phụ, khiến người dùng mất đi quyền kiểm soát này. Sự khó chịu bắt đầu lan rộng, không chỉ vì lý do kỹ thuật mà chủ yếu đến từ cảm xúc. Trên Reddit, nhiều người bày tỏ rằng họ cảm thấy gắn bó với văn phong và cá tính của GPT-4o hơn.

Một người dùng chia sẻ: “GPT-4.5 từng thực sự trò chuyện với tôi. Nó mang lại cảm giác gần gũi, ấm áp. Nhưng sáng nay, khi tôi thử GPT-5, phản hồi chỉ là những câu khô cứng, đúng kiểu ngôn ngữ doanh nghiệp. Tôi thấy hụt hẫng vô cùng.”

Với nhiều người tìm đến AI không chỉ để làm việc mà còn để bầu bạn, GPT-4o giống như một “người bạn đồng hành” chứ không chỉ là công cụ. Khi OpenAI đột ngột thay đổi, họ có cảm giác đánh mất một sự gắn kết quen thuộc. Trên cộng đồng r/MyBoyfriendIsAI, nơi nhiều người coi AI là bạn trai hay bạn thân, rất nhiều bài viết bày tỏ sự buồn bã. Có người thậm chí mô tả rằng họ thấy “trống rỗng” và “sợ phải trò chuyện với GPT-5, như thể đang phản bội GPT-4o”.

Câu chuyện này cho thấy ranh giới giữa “công cụ” và “bạn đồng hành” đang mờ dần. Nhiều người trẻ dùng ChatGPT không chỉ để học tập, làm việc mà còn để trò chuyện, chia sẻ. Khi OpenAI thay đổi đột ngột, sự gắn kết này bị ảnh hưởng mạnh.

Ngay cả người dùng chuyên nghiệp cũng không hài lòng. Họ đã xây dựng quy trình làm việc dựa trên đặc tính riêng của từng mô hình. Một số người còn hủy đăng ký vì cho rằng OpenAI đã “xóa sổ” công cụ họ quen dùng chỉ sau một đêm, mà không báo trước.

Ví dụ, một lập trình viên tại TP.HCM thường dùng GPT-4o để tìm ý tưởng, rồi chuyển sang mô hình khác để debug. Việc mất quyền lựa chọn khiến quy trình bị gián đoạn, làm giảm hiệu quả công việc, dù hệ thống có tự động định tuyến.

GPT-5 có thực sự tốt hơn?

Khi ra mắt, OpenAI quảng bá rằng GPT-5 sẽ đưa ra câu trả lời tự nhiên và sát nhu cầu hơn. Nhưng thực tế, nhiều người dùng trên diễn đàn r/ChatGPT lại phản ánh điều ngược lại: phản hồi chậm hơn, ngắn hơn và độ chính xác giảm so với các phiên bản trước.

Điều này không quá lạ trong ngành công nghệ, bởi các bản cập nhật lớn thường gặp lỗi hoặc chưa ổn định ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, sai lầm của OpenAI là loại bỏ hẳn lựa chọn cũ, khiến người dùng không có thời gian chuyển tiếp.

Trước phản ứng dữ dội, CEO Sam Altman đã lên tiếng trên mạng xã hội X, hứa sẽ sớm khắc phục và cam kết hiệu quả của GPT-5 sẽ được cải thiện ngay từ hôm nay.

Sự thay đổi cần thiết và bài học rút ra

Chỉ sau một ngày trước làn sóng phản đối, CEO Sam Altman thông báo OpenAI sẽ lắng nghe cộng đồng. Người dùng Plus được phép tiếp tục chọn GPT-4o, đồng thời công ty cam kết minh bạch hơn về việc mô hình nào đang phản hồi và nâng hạn mức sử dụng cho tài khoản trả phí.

Quyết định này mang lại nhiều bài học quan trọng cho OpenAI và cả ngành AI:

• Người dùng có thể gắn bó cảm xúc với AI: GPT-4o không chỉ là công cụ, mà còn được xem như một “bạn đồng hành”. Thay đổi đột ngột dễ làm mất sự gắn kết này.
• Chiến lược “một mô hình cho tất cả” không phù hợp: Áp đặt GPT-5 lên toàn bộ người dùng, kể cả nhóm trả phí, đã khiến nhiều người cảm thấy mất quyền kiểm soát.
• Sức mạnh của cộng đồng: Làn sóng phản hồi trên Reddit buộc một công ty công nghệ hàng đầu phải điều chỉnh ngay trong vòng 24 giờ.

Câu chuyện GPT-5 không đơn thuần là một bản cập nhật thất bại. Nó phản ánh mối quan hệ ngày càng phức tạp giữa con người và trí tuệ nhân tạo: đôi khi, người dùng không chỉ tìm hiệu suất cao hơn, mà còn cần sự quen thuộc và cá tính riêng từ một mô hình.

OpenAI đã sửa sai kịp thời, nhưng sự việc này nhắc nhở rằng trong hành trình phát triển AI, bước đi khôn ngoan nhất không phải lúc nào cũng là tiến về phía trước, mà là biết khi nào nên dừng lại và để người dùng tự chọn con đường phù hợp. GPT-5 có thể là tương lai, nhưng GPT-4o vẫn giữ chỗ đứng nhờ sự gần gũi và quen thuộc của nó.